Znana od setek lat, masa solna wykorzystywana jest do własnoręcznej produkcji większych i mniejszych dekoracji. Przekazywana z pokolenia na pokolenie tradycja sztuki ludowej modelowania ozdób z masy solnej cieszy się powodzeniem wśród osób pragnących wykazać się własną kreatywnością, lubiących otaczać się ładnymi, wykonanymi własnoręcznie przedmiotami. Wyrób zabawek z masy solnej to świetny pomysł na własne hobby, spędzanie czasu wspólnie z dziećmi, a nawet – na pracę zarobkową. W czasach, kiedy technika stale idzie do przodu, warto czasem sięgnąć do tradycji i wykonać, dla siebie lub jako prezent dla bliskiej osoby, dekorację z masy solnej.
Początków modelowania w masie solnej można doszukać się już w kulturach starożytnych Egipcjan, Greków i Rzymian, którzy, sporządzając z ciasta z mąki, soli i wody przedmioty o charakterze religijnym, składali je w hołdzie i ofierze swoim bóstwom. W Europie masa solna stała się popularna wraz z wprowadzeniem zwyczaju dekorowania choinki na Boże Narodzenie. Ubodzy ludzie przygotowywali własnoręcznie ciasto chlebowe, z którego wyrabiali choinkowe ozdoby. Aby uchronić ciasto przed zjedzeniem przez myszy, dodawano do niego duże ilości soli.
Zwyczaj wykonywania dekoracji z masy solnej niemal zanikł podczas I Wojny światowej, kiedy w Europie trudno było dostać sól. Po wojnach zwyczaj powoli zaczął się odradzać i dziś łatwo znaleźć wielu pasjonatów modelowania w mączno-solnym cieście.
Masa solna – przepisy
W zależności od wielkości i przeznaczenia docelowego modelu, który chcemy wyrzeźbić, warto zastosować inne składniki masy solnej i ich proporcje. Masa solna do dużych, prostych modeli powinna zawierać większą ilość soli niż masa do mniejszych modeli oraz takich, w których będzie sporo bardzo drobnych elementów (np. biżuteria), a dodatek mąki ziemniaczanej lub płynnego kleju do tapet uelastyczni ciasto.
Ponieważ mąki różnych producentów różnią się od siebie zawartością skrobi (im więcej skrobi w mące, tym lepsza jakość masy solnej), ostateczną, pożądaną konsystencję masy solnej należy regulować, zwiększając lub zmniejszając ilość dodanej wody. UWAGA: Ilości dodatkowej wody nie należy zanadto przekraczać. Masa solna z podwojoną ilością wody podczas pieczenia zbyt szybko wyrośnie, a na jej powierzchni utworzą się duże bąble lub spękania.
☟ W moich przepisach szklanka ma zawsze 250 ml, kostka masła to 200 g, a łyżka lub łyżeczka jest płaska, chyba że wyraźnie zaznaczam, że jest inaczej.
Składniki
- 200 g mąki
- 200 g soli
- 125 ml wody
🖩 Chcesz przeliczyć miary i wagi? Oto kalkulator.
LUBISZ PRZEPISY DOROTY?
Dołącz do ponad 15 tysięcy osób zapisanych do newslettera! Wysyłam tylko 2-4 wiadomości w miesiącu. Skorzystaj z podpowiedzi, co warto ugotować z aktualnie dostępnych w sklepach, sezonowych składników. Dowiesz się, co u mnie, jakie ciekawe rzeczy polecam i otrzymasz garść kulinarnych (i nie tylko) inspiracji.
E-BOOK NA POWITANIE - GRATIS
Przydatne przepisy i poradniki
- Najlepiej wykorzystać ją do prostych modeli, bez drobnych ozdób.
- Kalkulator kuchenny do przeliczania jednostek wagi i objętości na łyżki i szklanki
Jak zrobić
- Mąkę przesiewamy do miski lub na stolnicę.
- Do mąki dosypujemy sól i formujemy kopiec.
- W kopcu tworzymy zagłębienie i, stopniowo dolewając wodę, rozpoczynamy wyrabianie.
- Wyrabiamy masę solną przez ok. 10 minut.
☟ W moich przepisach szklanka ma zawsze 250 ml, kostka masła to 200 g, a łyżka lub łyżeczka jest płaska, chyba że wyraźnie zaznaczam, że jest inaczej.
Składniki
- 200 g mąki
- 200 g soli
- 2 łyżki kleju do tapet (płynny; klej w proszku należy rozprowadzić w ilości wody podanej na opakowaniu)
- 125 ml wody
🖩 Chcesz przeliczyć miary i wagi? Oto kalkulator.
LUBISZ PRZEPISY DOROTY?
Dołącz do ponad 15 tysięcy osób zapisanych do newslettera! Wysyłam tylko 2-4 wiadomości w miesiącu. Skorzystaj z podpowiedzi, co warto ugotować z aktualnie dostępnych w sklepach, sezonowych składników. Dowiesz się, co u mnie, jakie ciekawe rzeczy polecam i otrzymasz garść kulinarnych (i nie tylko) inspiracji.
E-BOOK NA POWITANIE - GRATIS
Przydatne przepisy i poradniki
Jak zrobić
- Mąkę przesiewamy do miski.
- Do mąki dosypujemy sól i formujemy kopiec.
- W kopcu tworzymy zagłębienie i, stopniowo dolewając wodę na przemian z klejem do tapet, rozpoczynamy wyrabianie.
- Wyrabiamy masę solną przez ok. 10 minut.
- UWAGA: masa z dodatkiem kleju do tapet bardzo łatwo i szybko schnie, dlatego podczas modelowania należy trzymać ją w przykrytym pojemniku.
☟ W moich przepisach szklanka ma zawsze 250 ml, kostka masła to 200 g, a łyżka lub łyżeczka jest płaska, chyba że wyraźnie zaznaczam, że jest inaczej.
Składniki
- 200 g mąki
- 400 g soli
- 125 ml wody
🖩 Chcesz przeliczyć miary i wagi? Oto kalkulator.
LUBISZ PRZEPISY DOROTY?
Dołącz do ponad 15 tysięcy osób zapisanych do newslettera! Wysyłam tylko 2-4 wiadomości w miesiącu. Skorzystaj z podpowiedzi, co warto ugotować z aktualnie dostępnych w sklepach, sezonowych składników. Dowiesz się, co u mnie, jakie ciekawe rzeczy polecam i otrzymasz garść kulinarnych (i nie tylko) inspiracji.
E-BOOK NA POWITANIE - GRATIS
Jak zrobić
- Mąkę przesiewamy do miski lub na stolnicę.
- Do mąki dosypujemy sól i formujemy kopiec.
- W kopcu tworzymy zagłębienie i, stopniowo dolewając wodę, rozpoczynamy wyrabianie.
- Wyrabiamy masę solną przez ok. 10 minut.
☟ W moich przepisach szklanka ma zawsze 250 ml, kostka masła to 200 g, a łyżka lub łyżeczka jest płaska, chyba że wyraźnie zaznaczam, że jest inaczej.
Składniki
- 200 g mąki
- 400 g soli
- 2 łyżki kleju do tapet
- 125 ml wody
🖩 Chcesz przeliczyć miary i wagi? Oto kalkulator.
Sprzęt
- Stolnica
- Miska
LUBISZ PRZEPISY DOROTY?
Dołącz do ponad 15 tysięcy osób zapisanych do newslettera! Wysyłam tylko 2-4 wiadomości w miesiącu. Skorzystaj z podpowiedzi, co warto ugotować z aktualnie dostępnych w sklepach, sezonowych składników. Dowiesz się, co u mnie, jakie ciekawe rzeczy polecam i otrzymasz garść kulinarnych (i nie tylko) inspiracji.
E-BOOK NA POWITANIE - GRATIS
Przydatne przepisy i poradniki
Jak zrobić
- Mąkę przesiewamy do miski.
- Do mąki dosypujemy sól i formujemy kopiec.
- W kopcu tworzymy zagłębienie i, stopniowo dolewając wodę na przemian z klejem do tapet, rozpoczynamy wyrabianie.
- Wyrabiamy masę solną przez ok. 10 minut.
- UWAGA: masa z dodatkiem kleju do tapet bardzo łatwo i szybko schnie, dlatego podczas modelowania należy trzymać ją w przykrytym pojemniku.
☟ W moich przepisach szklanka ma zawsze 250 ml, kostka masła to 200 g, a łyżka lub łyżeczka jest płaska, chyba że wyraźnie zaznaczam, że jest inaczej.
Składniki
- 100 g mąki
- 100 g soli
- 50 g mąki ziemniaczanej
- 75 ml wody
🖩 Chcesz przeliczyć miary i wagi? Oto kalkulator.
LUBISZ PRZEPISY DOROTY?
Dołącz do ponad 15 tysięcy osób zapisanych do newslettera! Wysyłam tylko 2-4 wiadomości w miesiącu. Skorzystaj z podpowiedzi, co warto ugotować z aktualnie dostępnych w sklepach, sezonowych składników. Dowiesz się, co u mnie, jakie ciekawe rzeczy polecam i otrzymasz garść kulinarnych (i nie tylko) inspiracji.
E-BOOK NA POWITANIE - GRATIS
Przydatne przepisy i poradniki
Jak zrobić
- Obie mąki przesiewamy do miski lub na stolnicę.
- Do mąk dosypujemy sól i formujemy kopiec.
- W kopcu tworzymy zagłębienie i, stopniowo dolewając wodę, rozpoczynamy wyrabianie.
- Wyrabiamy masę solną przez ok. 10 minut.
Masa solna – zagniatanie
Alternatywą dla zagniatania ręcznego, przydatną szczególnie wtedy, gdy mamy do wyrobienia duże ilości masy solnej, jest przygotowanie jej przy pomocy malaksera lub ręcznego miksera wyposażonego w spiralne, metalowe końcówki w kształcie haków (do wyrabiania ciasta drożdżowego). Wyrabiając masę mikserem lub malakserem, warto pamiętać o stopniowym dodawaniu płynów, niezbyt dużych obrotach i nie przeciążać urządzenia, żeby jego silnik nie uległ przepaleniu.
Masa solna – suszenie i wypiekanie
Nie ma jednego, uniwersalnego sposobu na suszenie masy solnej. Każdy model, w zależności od wielkości, grubości i rodzaju piekarnika będzie wymagał różnego czasu i temperatury potrzebnych do całkowitego wysuszenia i nadania odpowiedniego, złoto-brązowego koloru.
Susząc masę solną w piekarniku, najlepiej położyć ją na papierze do pieczenia albo na folii aluminiowej.
Suszenie na powietrzu
Zaletą tej metody jest przede wszystkim oszczędność energii, bardzo przydatna w przypadku suszenia modeli o większych rozmiarach, jednak na powietrzu masa solna potrafi schnąć nawet kilka tygodni, a w mieszkaniach o dużej wilgotności powietrza wysuszenie może w ogóle nie nastąpić. Wysuszone na powietrzu modele z masy solnej można potem delikatnie zrumienić w piekarniku, żeby nadać im pożądany, złoto-brązowy kolor.
UWAGA: W przypadku modeli o cienkiej powierzchni nie wolno łączyć różnych procesów suszenia (powietrze + piekarnik), gdyż mogą popękać.
Suszenie na wolnym powietrzu można wspomóc, kładąc modele z masy solnej na grzejniku elektrycznym (ważne, żeby jego powierzchnia byla płaska i masa nie odkształciła się).
Suszenie w piekarniku gazowym
Susząc masę solną w piekarniku gazowym, należy pozostawiać otwarte drzwiczki piekarnika, ponieważ powietrze jest tu dość wilgotne, a temperatura – wysoka.
W piekarniku gazowym czas suszenia wyniesie, orientacyjnie, ok. 3 godzin, przy czym w pierwszej godzinie drzwiczki powinny być otwarte do połowy, w drugiej – w 1/4, a w trzeciej całkowicie zamknięte.
Zrumienianie do pożądanego koloru można wykonać w 200 st. C, uważając, żeby masa solna zbyt szybko się nie przypaliła.
Suszenie w piekarniku elektrycznym
W zależności od rodzaju blachy w piekarniku, czas wypieku masy solnej można ustalić na podstawie grubości danego modelu.
Wypiekając na czarnych blachach, które nagrzewają się znacznie szybciej niż srebrne, można przyjąć następującą zasadę:
- 1 cm grubości modelu z masy solnej – temperatura 50 st. C – 1 godzina
Wypiekając na blachach srebrnych:
- 1 cm grubości modelu – temperatura 75 st. C – 1 godzina
Przykładowo, model o grubości 3 cm będzie wypiekany przez 3 godziny, w odpowiedniej dla rodzaju blachy temperaturze.
Jeśli w piekarniku nie ma możliwości ustawienia tak niskich temperatur, można przyjąć inne, orientacyjne, czasy suszenia masy solnej:
- 1/2 godziny – 100-125 st. C
- 1 godzina – 150 st. C
- rumienienie – 200 st. C, uważając, żeby modele się nie przypaliły
Do suszenia masy solnej w piekarniku nie warto włączać termoobiegu. Wysuszona z wierzchu skorupka utrudnia wydostawanie się wilgoci ze środka modelu.
Do suszenia nie polecam też kuchenki mikrofalowej, która powoduje zbyt intensywne bąbelkowanie masy solnej i zniszczenie nadanego jej podczas modelowania kształtu.
Masa solna – przechowywanie
Masę solną najlepiej przygotować w ilości, którą całkowicie zużyjemy podczas modelowania. Jeśli część masy pozostanie niewykorzystana, należy zawinąć ją szczelnie w foliowy worek lub zamknąć w pudełku i przechowywać w chłodnym miejscu (ale nie w lodówce) przez kilka dni.
Do kilkudniowej masy solnej można dodać odpowiednie proporcje świeżych składników i ponownie wyrobić całość.
Masa solna – barwienie
Masę solną można zabarwić jeszcze przed suszeniem, za pomocą spożywczych barwników w proszku lub żelu albo farb plakatowych. Tak zabarwiona masa nadaje się wyłącznie do suszenia na powietrzu.
Masę solną, którą zechcemy pomalować farbami plakatowymi, warto wysuszyć bez zrumieniania lub, po upieczeniu, jako podkładu użyć bieli, na którą, po wyschnięciu, nałożymy farbę we właściwym kolorze.
Pomalowaną masę solną warto utrwalić bezbarwnym lakierem (najlepiej żywicznym). Najtrwalsze są lakiery do podłóg lub jachtów. Lakiery w aerozolu mogą zbyt szybko wniknąć do środka masy, nie pozostawiając wystarczająco grubej, połyskującej warstwy zewnętrznej, można jednak również je wykorzystać, lakierując modele np. dwukrotnie.
Po kilku latach modele z masy solnej można, w razie potrzeby, ponownie polakierować. Sposobem na pozbycie się kurzu jest przedmuchanie ozdób za pomocą zimnego powietrza z suszarki.
Źródło: „Masa solna”, Isolde Kiskalt, wyd. Marba Crown LTD.
Fajny wpis!
Dzięki za cenne rady 😉
Witam
A co jeśli model jest wysuszony i pomalowany a po kilku dnisch mieknie i robi się coś takiego ze mozna wyginac-przy złamaniu wurazni eidac ze jest upieczone.
Może wilgoć w domu jest za duża? Albo za dużo wody z farbki przedostaje się do środka i trzeba po malowaniu jeszcze raz podsuszyć, a dopiero potem lakierować.
ale super strona. fajnie napisałaś o masie solnej, a ja myślałam że jest tylko jedna wersja – na oko woda+mąka+sól i zastanawiałam się jakim cudem niektórzy takie piękne rzeczy z tego potrafią zrobić. no to dziś jak nic będę się bawić z dziećmi w lepienie 😉 i to nie pierogów
Witam,bardzo proszę o porade,czy z masy solnej mozna zrobic duza muszle?jesli tak to jak i ile schcnie na powietrzu bo do piekarnika nie zmiesci sie raczej
Spoko:-)
Dzien dobry!
Bardzo dziekuje, ze podzielila sie Pani swoim doswiadczeniem w pracy z masa solna. W przyszlosci na pewno bede z nich korzystac. Jednak Pani strone odkrylam dopiero dzisiaj, a mam pare pytan, ktore wyniknely z moich wczesniejszych prob w tworzeniu ozdob z masy solnej. Bede bardzo wdzieczna za porade i z gory dziekuje:
1. Wyroby z masy solnej (gr. ok.4-5mm) nie chcialy schnac od spodu. Polozone na folii alumniowej, poczatkowo schnely w piekarniku w temp. 70stopni przez 2dni, przy uchylonych drzwiczkach, a potem 1dzien w temp. 120stopni.
2. Po wyschnieciu mocno widac krysztalki soli na powierzchni wyrobu, mimo iz uzylam soli bardzo mialkiej. Po wyrobieniu w masie solnej tez mozna bylo wyczuc krysztalki soli, chociaz sama masa byla plastyczna. Przepis na mase mialam nastepujacy: 1szkl. soli, 2szkl. maki, 2lyzki oleju, 3/4szkl. wody.
Pozdrawiam serdecznie.
Witam.
Muszę przyznać że ciężko znaleźć w internecie takie kompleksowe informacje o masie solnej jakie tu znalazłem w jednym miejscu 🙂 Czy masa solna zmienia objętość w procesie suszenia?
Może jej się zdarzyć, że spuchnie jak jest suszona w zbyt wysokiej temperaturze. Ale ta suszona prawidłowo objętości nie zmienia. Cieszę się, że artykuł jest przydatny :))).
DZIENKI, DOROTA.
Witam,
a ktory przepis na masę jest najlepszy, żeby zrobić odcisk stópki maluszka – takiego 6miesięcy, więc zeby nie trzeba bylo użyc zbyt duzo siły, bo może dzidzię potem boleć nóżka.
Masa elastyczna z mąką ziemniaczaną poradzi z tym sobie najlepiej :). Jest bardzo miękka i nie ma kleju do tapet, który mógłby wywołać ewentualne podrażnienie czy alergię na skórze dziecka.
Z Tupperware.
Skąd jest ta stolnica silikonowa? 🙂 Bardzo fajny filmik.
bardzo mi się przydało to suszenie na żadnym z innych podobnych portali nic nie było!!!
Czy masę solną można kolorować kredkami, jeżeli tak to jakimi najlepiej.
Chyba najprędzej świecowymi, ale najlepszy efekt da farbka plakatówka.
Witam. Weszłam na tę stronę przypadkiem, ponieważ szukałam najlepszego przepisu na masę solną. Czy mogłaby mi Pani doradzić, w czym jeszcze bezpiecznie można się ,,ciapciać” z dwuletnim dzieckiem? Zabrakło mi pomysłów a klocki i książeczki niestety go już nudzą. Pozdrawiam 🙂
Nie mam doświadczenia z dziećmi, bo nie posiadam własnych, ale może pójść w kierunku plastycznym – jakieś duże kawałki bristolu, kredki i niech rysuje ile się da?
Jeśli masz w domu jakąś metalową tackę o równym dnie, na której je ułożysz,
powinny wyschnąć. Byle grzejnik za mocno nie grzał, bo wtedy spuchną. I
byle równo leżały, żeby się nie powykrzywiać. Polecam jednak spróbować
najpierw tylko z mniejszymi dekoracjami.
Film bardzo mi się podoba. Mam pytanie. Powiedziałaś, że można suszyć na
grzejniku elektrycznym…, a jak jest z grzejnikami podokiennymi? Jest
okres grzewczy – może dałoby się jakoś je wykorzystać… Próbowałaś kiedyś?
Ktoś ze znajomych próbował?
A wiesz może co zrobić żeby ozdoby (a dokładniej masa solna) nie robiły się
miękkie po kilku miesiącach od wykonania?
Na masie solnej zrobiłam swój pierwszy biznes! W okresie przedświątecznym, jeszcze w czasach podstawówki, wzięłyśmy się z przyjaciółką za robienie aniołków na choinkę. Spakowałyśmy je następnie w pudełka po butach i ruszyłyśmy na obchód po sklepach, aniołkami zainteresowali się również nasi nauczyciele. Gdy opuściłyśmy szkolne mury, to przychodziłyśmy z „towarem” do pokoju nauczycielskiego, gdzie podejmowano nas herbatą i zapraszano do wspólnego stołu :). Potem przerzuciłam się na ręcznie robioną biżuterię.
Dla mnie masa solna była jednym z pierwszych biznesów w liceum. W okresie świątecznym (Boże Narodzenie, Wielkanoc) zawsze składano zamówienia z firm od mamy i taty, z wyprzedzeniem ;). A w podstawówce robiłam bransoletki z muliny :).
Witam, czy można wiedzieć w jakim programie został zrobiony filmik? Pięknie to wygląda 🙂
Ten program to Final Cut Pro, ma gotowe efekty, które widać m. in. na początku i na końcu filmu :).
Wow:)alez Ty jesteś zdolna!:)
Moje aniołki lakieruję lakierem w sprayu, jestem zadowolona z efektu, niestety taki lakier „zażółca” białe skrzydełka aniołka ;(( Co jest nie tak ?
Może lakier wnika do środka do masy razem z częścią farby albo wchodzi z nią w jakąś reakcję? Mocno widać ten żółty kolor? Moje stare zabawki też nie są śnieżnobiałe w miejscu, gdzie były pomalowane białą farbą, ale żółte też na pewno nie :).
@CoolBridget005 kliknij w link pod filmem, tam są instrukcje. Suszenie
zależy od rodzaju piekarnika, blach i grubości modelu.
A mam pytanie… w piekarniku ile ta masa solna ma się piec?
super, nawet nie wiedziałam że jest tyle możliwości zrobienia masy solnej.. w sam raz na święta będę lepić z moją córcią aniołki i inne cuda i może w tym roku się nie rozlecą.
A masz jakieś pomysły na ozdabianie domu na święta?
Mam, tylko nie mam czasu na ich publikację. Na szybko podpowiem, że warto postawić na składanie serwetek, bardzo ładnie ozdabiają stół wigilijny :).