Klasyczna czynność w kuchni polskiej czyli gotowanie ziemniaków – mało wyszukana, pospolita, a jednak bardzo istotna, bo prawidłowo gotowane ziemniaki zachowują walory smakowe oraz korzystne dla organizmu składniki odżywcze. Kilka przydatnych porad jak ugotować ziemniaki sprawi, że będą zawsze smaczne, zarówno jako samodzielne danie jak i składnik sałatek, kopytek, farszu na pierogi ruskie, klusek śląskich, zapiekanek lub placków ziemniaczanych.
Zobacz też: Więcej poradników o gotowaniu
Każda odmiana ziemniaków nadaje się do gotowania, warto jednak pamiętać o kilku zasadach, które ułatwią wybór i przygotowanie ulubionych potraw. Oto kilka wskazówek jak ugotować ziemniaki:
- Ziemniaki sypkie, z których po ugotowaniu, na powierzchni, wytrąca się duża ilość skrobi, nadają się najlepiej do kopytek, klusek i placków ziemniaczanych oraz farszu na pierogi ruskie. Gotowane w całości – mogą się rozpadać.
- Ziemniaki kleiste są najlepszymi ziemniakami do serwowania zaraz po ugotowaniu i wyjęciu z wody. To idealny dodatek do mięs, np. kotletów oraz dań rybnych – można je zaserwować ugotowane w całości i polane masłem lub sosem, albo przygotować puree ziemniaczane.
- Aby ziemniaki ugotowały się równomiernie i w najkrótszym czasie, można pokroić je na mniejsze kawałki. Większe ziemniaki wymagają dłuższego czasu gotowania, dlatego najlepiej do jednego garnka wrzucić kartofle tej samej wielkości lub pokroić je równo przed gotowaniem, albo w czasie gotowania wyjąć mniejsze ziemniaki wcześniej, a duże pozostawić w garnku przez dłuższy czas.
- Ziemniaki w mundurkach czyli nieobrane ugotują się szybciej, nie oddadzą wartości odżywczych do wody/pary tak łatwo jak obrane kartofle i nie rozpadną w trakcie gotowania. Po delikatnym ostudzeniu można je wygodnie obrać z łatwo odchodzącej skórki – niestety nie będą wyglądać równie elegancko co kleiste ziemniaki ugotowane w całości i obrane przed gotowaniem, dlatego najlepiej wykorzystać ziemniaki w mundurkach do przygotowania klusek, farszu na pierogi i puree. Można zaserwować nieobrane ziemniaki na talerzach, zwłaszcza jeśli posiłek będzie jadło więcej niż 2 osoby – obieranie ziemniaków dla każdego z osobna przed podaniem byłoby dość żmudną czynnością!
- Wartości odżywcze i smakowe ziemniaków w największych ilościach znajdują się tuż po skórką, dlatego decydując się na obieranie ziemniaków, najlepiej je oskrobać lub użyć specjalnego nożyka.
- Obrane ziemniaki, przed gotowaniem, warto trzymać w zimnej wodzie, żeby nie ściemniały, pamiętając jednocześnie, że trzymane w niej dłużej niż kilkanaście minut, zaczną tracić składniki odżywcze i walory smakowe.
- Ziemniaki wkładane do zimnej wody, po zagotowaniu ugotują się równomiernie. Z kolei obrane ziemniaki wkładane do gotowania do wrzącej wody stracą mniej wartości odżywczych: wrzątek utworzy na ich powierzchni warstwę ochronną.
☟ W moich przepisach szklanka ma zawsze 250 ml, kostka masła to 200 g, a łyżka lub łyżeczka jest płaska, chyba że wyraźnie zaznaczam, że jest inaczej.
Składniki
- 1 kg ziemniaków (obrane, z usuniętymi oczkami, opłukane w zimnej wodzie, opcjonalnie pokrojone na mniejsze kawałki lub w mundurkach, umyte)
- 1 łyżeczka soli
🖩 Chcesz przeliczyć miary i wagi? Oto kalkulator.
LUBISZ PRZEPISY DOROTY?
Dołącz do ponad 15 tysięcy osób zapisanych do newslettera! Wysyłam tylko 2-4 wiadomości w miesiącu. Skorzystaj z podpowiedzi, co warto ugotować z aktualnie dostępnych w sklepach, sezonowych składników. Dowiesz się, co u mnie, jakie ciekawe rzeczy polecam i otrzymasz garść kulinarnych (i nie tylko) inspiracji.
E-BOOK NA POWITANIE - GRATIS
Film wideo
Przydatne przepisy i poradniki
Jak zrobić
- Ziemniaki wkładam do garnka do ok. ¾ jego wysokości i zalewam wodą (zimną lub wrzątkiem), ok. 2,5-5 cm powyżej ich powierzchni. Dosypuję sól.
- Zagotowuję całość na dużym ogniu, następnie zmniejszam moc palnika tak, żeby woda delikatnie bulgotała. Gotuję bez przykrycia (ziemniaki gotowane pod przykryciem mogą się łatwiej rozpaść).Czas gotowania: 10-20 minut, w zależności od wielkości ziemniaków, ich odmiany oraz początkowej temperatury wody.
- Po 5 minutach sprawdzam miękkość ziemniaków za pomocą noża, widelca lub drewnianego patyczka do szaszłyków. Powinny łatwo i płynnie dać się wbić do samego środka ziemniaka.Małe ziemniaki lub pokrojone na mniejsze kawałki ugotują się szybciej niż te duże, pozostawione w całości.
Mniejsze ziemniaki, ugotowane szybciej, można wyjąć z garnka wcześniej, a duże pozostawić do dalszego gotowania. - Odcedzam ugotowane ziemniaki na durszlaku, zostawiając je przez chwilę do odparowania znajdującej się na ich powierzchni wody.
- Serwuję gorące ziemniaki z dodatkiem masła lub ulubionego sosu lub wykorzystuję do dalszej obróbki, zgodnie z przepisem na ziemniaczane danie.
Wartości odżywcze
☟ W moich przepisach szklanka ma zawsze 250 ml, kostka masła to 200 g, a łyżka lub łyżeczka jest płaska, chyba że wyraźnie zaznaczam, że jest inaczej.
Składniki
- 1 kg ziemniaków (obrane, z usuniętymi oczkami, opłukane w zimnej wodzie, opcjonalnie pokrojone na mniejsze kawałki lub w całe, w mundurkach, umyte)
- ½ łyżeczki soli
🖩 Chcesz przeliczyć miary i wagi? Oto kalkulator.
LUBISZ PRZEPISY DOROTY?
Dołącz do ponad 15 tysięcy osób zapisanych do newslettera! Wysyłam tylko 2-4 wiadomości w miesiącu. Skorzystaj z podpowiedzi, co warto ugotować z aktualnie dostępnych w sklepach, sezonowych składników. Dowiesz się, co u mnie, jakie ciekawe rzeczy polecam i otrzymasz garść kulinarnych (i nie tylko) inspiracji.
E-BOOK NA POWITANIE - GRATIS
Jak zrobić
- Na dno garnka, w którym będą gotowane ziemniaki, wlewam wrzątek i wkładam wkładkę do gotowania na parze lub durszlak.
- Ziemniaki wkładam do garnka na wkładkę/durszlak, obsypuję solą i przykrywam.
- Gotuję na parze na niewielkim lub średnim ogniu (woda powinna mocno parować, ale nie musi intensywnie wrzeć na całej powierzchni) przez ok. 10-25 minut.Ziemniaki małe lub młode ugotują się szybciej od tych dużych i starych.Mniejsze ziemniaki, ugotowane szybciej, można wyjąć z garnka wcześniej, a duże pozostawić do dalszego gotowania.
- Odcedzam ziemniaki z wody, która skropliła się na ich powierzchni podczas gotowania na parze (można osuszyć je ściereczką lub papierowym ręcznikiem) i zostawiam jeszcze przez chwilę na durszlaku.
Wartości odżywcze
☟ W moich przepisach szklanka ma zawsze 250 ml, kostka masła to 200 g, a łyżka lub łyżeczka jest płaska, chyba że wyraźnie zaznaczam, że jest inaczej.
Składniki
- 500 g ziemniaków (obrane, z usuniętymi oczkami, opłukane w zimnej wodzie, opcjonalnie pokrojone na mniejsze kawałki lub w mundurkach, umyte)
- szczypta soli
🖩 Chcesz przeliczyć miary i wagi? Oto kalkulator.
LUBISZ PRZEPISY DOROTY?
Dołącz do ponad 15 tysięcy osób zapisanych do newslettera! Wysyłam tylko 2-4 wiadomości w miesiącu. Skorzystaj z podpowiedzi, co warto ugotować z aktualnie dostępnych w sklepach, sezonowych składników. Dowiesz się, co u mnie, jakie ciekawe rzeczy polecam i otrzymasz garść kulinarnych (i nie tylko) inspiracji.
E-BOOK NA POWITANIE - GRATIS
Przydatne przepisy i poradniki
Jak zrobić
- Ziemniaki umieszczam w jednej warstwie w naczyniu przeznaczonym do kuchenki mikrofalowej.Muszą być jednakowej wielkości, żeby ugotowały się w tym samym czasie.
- Oblewam ziemniaki kilkoma łyżkami wody, przykrywam naczynie folią przeznaczoną do kuchenek mikrofalowych i na wysokiej mocy gotuję przez ok. 5-10 minut (mniejsze, młode ziemniaki ugotują się szybciej niż większe, starsze).
- Po ugotowaniu odstawiam ziemniaki na ok. 1-2 minuty i dopiero po tym czasie wyjmuję z naczynia/rozwijam z folii i odcedzam.
Wartości odżywcze
W jakiej formie/potrawie najbardziej lubicie ziemniaki? Moje ulubione to pieczone z rozmarynem, do których czasami dodaję marchewkę i cebulę, chociaż uwielbiam też puree ziemniaczane! A może Was jeszcze inaczej uczono jak ugotować ziemniaki? Dajcie znać :).
Dziękuję za ten poradnik! Teraz gotowanie ziemniaków mam opanowane do perfekcji!